MANERA.AZ Aliq Nağıoğlunun yeni hekayəsini təqdim edir.

      – Aleksandr ağlaya bilmir, – sonbeşik qardaş ortancıla dedi.

      – Ağlaya bilmir, yoxsa ağlamır?

      – İstəyir ağlasın, gəl ki, gözlərindən yaş çıxmır.

      – Ən çətin işdir bu... Çadırda çox adam var?

      – On nəfər ola-olmaya. Molla “Net”nən danışır.

      – “Net”in də başı xarab olub eyy... Cəhənnəmə ki, qoy da­­­­nış­sınlar.

      – Gəlin çadırda oturun da, özümüz oturmasaq, özgə otur­­maz axı...

      – Sovxa siqaret qoyur ki, dərd vurub içimə, nə yaxşı bu zə­hrimar varmış...

      Çadırda hələ də kəndin mollası keçmiş sovxoz direktoru ilə mü­ba­hisə edirdi.

      – Ən birinci kənddə mənim kompüterim olub, ali mək­təbə gi­rən­də böyük qıza almışdım. Ancaq özüm, sözün düzü, dü­y­mə­lərini ta­nı­mı­ram.

      – İstəsən, öyrənərsən. Mən gör neçə yaş sən­dən bö­yü­yəm. Sən dünənki uşaqsan. Orda hər şey­dən öyrənmək olur. İs­tədiyin mə­­lu­matı bir anın için­də tapa bilirsən.

      – Onsuz da özümə aid olan şeyləri bilirəm. Qoy ca­van­lar öy­rənsinlər.

      – Cavanların işi fırıqdır. Müharibə başlayacaq axı...

      – Deyirəm də, Balı korluq eynəyini bir həftədir vurur...

      – Onu niyə deyirsən, dezertir Cimi motosikleti sür­­mür daha, yenə axsayır, bu səfər lap əcaib... Ara yerdə ba­dım­can­lar ya­na­caq... Və­ziy­yət yaman gərgindir. Te­levi­zor­da açıq demirlər ki... Bu dəfə tor­pa­q­la­rımızı mütləq alacağıq, in­şallah!.. Qəbir üstə dünənki vaxtı gedəcəksiz?

      – Həə... Qal ehsana, onsuz da adam azdır.

      – Yoox... Vaxtdır, dəli kimiyəm, görüm nə var, nə yox netdə... İki saatdan sonra burdayam.

      Qalxdı, çadırın ayağına çatmamış, qayıtdı, sarı kəhrəba təsbehini unu­t­muş­du.

      Kəndin mərkəzində iri marketin qabağında sa­hi­bi Va­da­rdan başqa kimsə yox idi. Narahat, əsəbi halda var-gəl edirdi. Salam verib, keçmək istədi.

      – Daha dözə bilmirəm, “Net”...– ağlamaqdan qalırdı. – Oğraş utanmır, alverə bura gəlir, gədə də onun xidmətində durur. Qərəzəynən ha­mısı da gözlərimin qar­şı­sın­da baş verir.

      – Səbirli ol. Deyirdin “Naftalan”a  yazılıbsan, çıx get də... Unu­­darsan.

      – Nəyi?! Sən nə danışırsan? Heç nə dediyini başa düşürsən? Mütləq ölməlidir! Başqa yol yoxdur!

      – Öz ömrünü puç edəcəksən. Bəlkə bu işi oğlun görsün, hə? Ca­vandır...

      – Suss... Gədənin bu işdən xəbəri yoxdur. İndiyə kimi toyuq başı kəsmiyib.

Heç anası da bi­l­mir...

      – Bu ətrafda o yekəlikdə cavan var?! Neynək, onda erməni başı kəsər.

      – Elə niyə?

      – Bə bimirsən?! Müharibə başlayacaq!.. Bu dəfə dığaları tamam qovarıq, görərsən.

      – Netdə yazıllar?

      – Həəə....– qəfildən Vadarı gic gülmək tutdu; ya­dı­na düşdü ki, bu cür qeyri-adi hərəkətlərinə görə məclislərdə görünəndə kənd əhli “gecə-gündüz intenetdə oturduğundan ha­va­­la­nı­b­dı”­ deyə arxasınca şəbədə qoşur­.

      – Nöş keçindin? Buna da inanmırsan?

      – İncimə, “Net”, alayı şeyi xatırladım. Sən orda axtar, gör belə vəziyyətdə adam öldürənə neçə il iş kəsilir. Al, bu da haq­qın.

      – Hər şeyi pulnan ölçmə, tacir qağa, sənə xatir baxaram. Getdim.

* * *

      Saat dördü göstərirdi, bir yarpaq belə tər­pə­n­mir­di. Bu il is­ti­lər yaman tez düşmüşdü. Hətta həyət quyula­rı­nın suyu da xeyli aza­lm­ış­dı. Odur ki, bağçanı suvar­ma­q­dan vaz keçib, yas yerinə yol­landı.

      Çadırın ağzında mərhumun axırıncı oğlu qoluna gi­­rib kənara çəkdi.

      – Xətrinə dəyməsəydi, “Net”, bir söz soruşardım,– həyəcanlı olduğu aş­kar gö­rünürdü.

      – Nədən istəyirsən soruş, – bir anda qürurlandı, –xətrimə dəysə, çay iç­ərəm.

      – Bizim Aleksandr son illəri Rusiyada yaşayıb. Kişi canını tap­­şıranda da onu görməyib. İndi ağ­la­maq istəyir, ancaq ba­ca­r­mır. İnan ki qovrulur, çır­pı­nır, haldan-hala düşür, amma göz­lə­ri­n­dən bir damcı yaş çıxmır. Sənnən sovet dönəmi sovxozda işləyib, xasiyyətinə də bələdsən, bəlkə çarəsini bi­ləsən, bu zülümdən canı qur­tarsın binəvanın.

      – Keçib day, onu apar tövləyə, bir dənə taraş ver, amma bilən olmasın.

      – Hə-ə?

      – Hə. Bura bax, bunu mən demədim haa,– sağ qolu dirsəkdən qatlaqlı halda ay­rı­lıb ça­dı­ra ad­ladı. Molla, sən demə, onları kənardan mü­­şahidə edir­miş.

      – Onun əlacı məndədir, ay bala... Hər şeyin qiy­məti var da... Kompüter bilən iş deyil bu... Belə gö­rü­rəm, bir azdan ölü­lərinizi də telefon yerdən gö­tü­­rəcək. Çaylarınızı için, Quran tap­şı­ra­ca­ğıq, sonra da qəbir üstə ziyarətimiz olacaq.

      Tapşırma bitməyə az qalmış sonbeşik oğlan gəlib sa­kit­cə ya­nında oturdu.

      – Allah səndən razı olsun, “Net”. Amma dayanana oxşamır, görəsən çox çəkəcək, – xısın-xısın irişdi.

      – Qoy ürəyini boşaltsın!..– heç halını pozmadı.

      Qəbiristanlıqdan qayıdandan sonra, fatihə verildi, mərhumun yaxınlarından başqa hər kəs da­ğı­ldı.

* * *

      Kəndin yeganə böyük marketinin qabağında sahibi Vadar arxası yola tənha du­­r­muşdu. Onu görcək dərhal çevrildi.

      – Hamının möhübünü düzüb-qoşursan, allah saxlamış. Kənd arvadları danışır ki, Ale­­­ksandrı ovundura bilmirdilər. Səbəbini bilən olmasa da, sa­vabını səndə görürlər.

      – Kənddən sirr çıxmır, özün bilirsən ki... De­mə­yin nədir? – du­­ru­xdu.

      – Mənim işimə də əncam elə, başına dönüm, açıb-ağar­­t­ma­ram vallah, dərd içimi yedi qurtardı... Yazığın gəlsin, o ha­di­sədən bəri bir nəfər də olsa, hən­də­və­rim­də dayanmır.

      – Belə baxanda sənin işin lap asanmış,– elə bil nəyisə xa­­tır­la­mağa çalışırdı.

      – Obeddə girmişdim yenə... Dünya praktikasında ox­şar ha­­di­sə­lər çox olub...

      – Necə yəni?..

      – Ştirlisi tanıyırdın? Yəni kinosuna baxmısan da...­

      – Həə...

      – Onu oynayan aktyoru necə?

      – Tixonovu o vaxtı hamı tanıyırdı...

      – O mütrüf özü gəlib arvadını məşhur yazıçı ilə tutub, eynən sənin kimi, fərq burasındadır ki... – əlindəki siqareti da­ma­ğı­na qoyub tez yandırdı. – Fərqi sənə başa salmağa gərək yoxdur...

      – İndi çıxır üzə?

      – Bizim zəmanədə hamı hər şeyi bilir. Çoxu üzə vur­mur, lakin fürsət düşəndə kitab yazır. Arvad oynaşına haqq qazandırıb, “noolsun sən məşhur və yaraşıqlısan, amma o qədər qurusan ki, mənə vaxt da ayırmırsan” deyib. Belə-belə işlər... Bu traktorist it oğlu, adama-zada da oxşamır, əli-üzü latar-latardır. Mən kişi­li­yim­­nən eşidəndən özümə yer tapammıram. Dəyyusun dədəsi yas yerində oturub yekə-yekə abırdan-is­mə­­t­­dən danışır...

      – Elə bu?!..

      – SSRİ-nin əvvəl-axır prezidentinin də arvadı aya­ğı­sü­rü­ş­kən imiş, babalı yazanın boynuna, guya əlbəəl təhvil ve­rirmiş asılı olduğu özündən böyük vəzifəliyə...

      – O xallı kişini deyirsən də...

      – Boğazını arıtla... Hmm... Arvadı çoxdan dün­­yasını də­­­yi­şib, kişi qırığı hələ durur, qurban ol­du­­ğum bunun da “mü­­­ka­fat”ını belə verir. Odur ki, çox dərinə getməyinə də­yə­r­mi, yoxsa yox, uje sənlikdi, – dəyirmilənmiş do­­daqlarından çıxan tü­s­tü­nü düz onun sifətinə üfürdü. Bərəlmiş nəzər­ləri bir müddət yaraşıqlı marketin üstündəki iri hərflərdə ilişib qaldı.

      – Bu nədir beləə?!..

      – Oğlanın adıdır... Onun şərəfinə qo­y­­­mu­­ş­am– “DƏ­YANƏT”­, – qımışmaq istədi.

      – İmkan olsa, dəyişərsən, oğlanın adında işin ol­ma­sın, – şlayapasını başından qaldırıb market sa­hi­bi­nin başına ke­­çirdi, – heç olmasa buna heyfin gəl­sin, iyunun günəşi yan­dırır axı. Gedim görüm netdə daha nə var, nə yox?!