Çörək - Alman yazıçının hekayəsi
MANERA.AZ alman yazıçı Volfqanq Borxertin "Çörək" hekayəsini təqdim edir:
Qadın qəfildən oyandı, amma nə səbəbdən ayıldığını dərhal anlamadı. Gecə saat üçün yarısına az qalmışdı. Bu vaxt kimsə mətbəxdə stula ilişdi. Qadın astaca diqqət verib, sonra əlini qonşu çarpayıya uzatdı. Çarpayı boş idi. Hə, yəqin buna görə otağa qeyri-adi səssizlik çökmüşdü – kişinin xırıltısı gəlmirdi.
Qadın yataqdan qalxıb qaranlıqda əlhavasına mətbəxə keçdi. Qarşılaşdılar. Əqrəblər düz saat üçün yarısını göstərirdi. Şkafın böyründə nəsə ağarırdı. İşığı yandırdı. İndi onlar alt paltarında üz-üzə dayanmışdılar. Gecə saat üçün yarısında. Mətbəxdə.
Gözü çörəkqabına sataşanda qadın o saat yəqin elədi ki, kişi özünə çörək kəsib. Bıçaq hələ də çörəkqabının yanında idi, örtüyün üstündə isə qırıntılar vardı. Yatmazdan qabaq qadın örtüyü həmişə çırpardı, ancaq indi onun üstündə qırıntılar vardı. Qadın gözlərini yayındırmağa çalışdı və hiss elədi ki, soyuq ayaqları boyunca yavaş-yavaş yuxarı qalxır. Bu zaman kişi ətrafa boylana-boylana:
– Səs gəldi, elə bildim, burda kimsə var, – dedi.
– Mən də səs eşitdim, – qadın cavab verdi və gecənin bu vədəsi alt paltarında dayanmış bu kişinin xeyli ahıl göründüyünün fərqinə vardı. İndi altmış üç yaşlı bu kişiyə öz yaşından az verməzdin. Halbuki gündüzlər kifayət qədər cavan görünürdü.
Kişi də öz aləmində fikirləşdi ki, arvad əməlli-başlı düşüb – hər halda, gecə köynəyində belə görünürdü. Hə, arvad gözgörəsi qocalmışdı. Amma bu, aldadıcı da ola bilərdi, çünki adətən qadınlar gecələr saçlarını daramırlar, bu səbəbdən də çox vaxt yaşlarından qoca görünürlər.
– Heç olmasa, ayağına bir şey keçirəydin. Görmürsən yer necə soyuqdu? Bircə o qalmışdı ki, naxoşlayasan...
Qadın kişinin üzünə baxmadı, çünki onun yalanını çıxartmaq istəmirdi. Zarafat deyil, otuz doqquz ildi bir damın altında ömür çürüdürdülər və indi bu kişi bu qadına yalan danışırdı.
– Mənə elə gəldi, burda kimsə var, - kişi təkrar eləyib yenə məqsədsiz halda ətrafa göz gəzdirdi.
– Qulağıma nəsə səs gəldi, dedim yəqin burda kimsə var.
– Mən də elə düşündüm. Amma boş şeydir, – qadın çörəkqabını yığışdırıb örtüyü çırpdı.
– Hə, yəqin, sən deyəndi - kişi zorla mızıldandı və qadın başa düşdü ki, onun dadına çatmaq lazımdır.
– Gedək, – dedi, – gedək yataq. Küçənin səs-küyüdür, bənd olma. Döşəmə buz kimidir, yenə soyuqlayarsan ha...
– Hə, yəqin kimsə küçədə hay- küy salıb, – kişi pəncərəyə baxdı.
– Mən də elə bildim, səs burdan gəlir.
Qadın işığı keçirmək üçün əlini düyməyə sarı uzadanda düşündü: "İşığı elə bu dəqiqə söndürməliyəm, yoxsa birdən özümü saxlaya bilməyib çörəkqabına baxaram".
Və işığı söndürüb dedi:
– Gedək. Səs küçədən gəlib. Külək əsəndə həmişə damdakı navalçanı divara döyəcləyir. Yəqin navalçanın səsidir.
Yalın ayaqlarını soyuq döşəmədə sürüyə-sürüyə əlhavasına qaranlıq dəhlizdən ötüb yataq otağına keçdilər. Kişi dilləndi:
– Bayırda yaman külək əsir, bütün gecəni ara verməyib.
– Hə, bütün gecəni ara verməyib. Navalça da dınqıldayır, – yatağa uzanandan sonra qadın kişinin dediyini təsdiqlədi.
– Mən də elə bildim səs mətbəxdən gəlir.
Kişi bu sözləri elə tələffüz etdi ki, guya artıq yuxulayırdı. Ancaq qadın səsin necə qeyri-təbii çıxdığını hiss etdi. Çünki kişi yalan danışırdı. Odur ki, yüngülcə əsnəyib:
– Soyuqdur, – dedi, – mən yorğanın altına girəsi oldum. Gecən xeyirə qalsın.
– Xeyirə qarşı.
Otağa səssizlik çökdü. Xeyli vaxtdan sonra qadın hiss etdi ki, kişi yorğanın altında nəfəsini qısa-qısa nəsə çeynəyir. Çalışdı ki, onun oyaq olduğunu duymasın. Kişi də öz növbəsində elə yeknəsəq ahənglə gövşəyirdi ki, qadın qulaq asa-asa axırda həqiqətən yuxuya getdi.
Sabahısı axşam kişi evə dönəndə qadın onun qabağına dörd dilim çörək qoydu – əvvəllər payına üç dilim düşərdi. Qadın lampanın yanından aralana-aralana dedi:
– Dördü də sənindir. Onsuz da mənə ağırlıq eləyir, yaxşı həzm eləmirəm. Artıq dilimi sən yesən yaxşıdır.
Kişinin boşqaba tərəf necə əyildiyi qadının gözündən yayınmadı. O, qadına baxmırdı. Qadının isə bu zaman ona əməlli-başlı yazığı gəldi. Kişi başını dikəltmə- dən dilləndi:
– Belə yaramaz axı, sənə ikicə dilim qalır...
– Nə olsun? Onsuz da yatar qarına mənə ziyandır.
Qadın təzədən masa arxasında oturana qədər bir xeyli vaxt keçdi.
Çevirən: Mahir N. Qarayev