İbrətamiz 9 qısa hekayə - Tərcümə
Manera.az dünya şöhrətli yazıçı Paulo Coelhonun 9 qısa hekayəsini təqdim edir:
1. QAĞAYI VƏ SİÇAN
Bir Qağayı çimərliyin üstü ilə uçarkən qum üstündə bir Siçan görür. Qağayı ona doğru uçub yerə enir və Siçandan soruşur:
- Bəs sənin qanadların hanı?
Onların hər ikisi müxtəlif dillərdə danışdığına görə Siçan, Qağayının nə dediyini anlamır. Ancaq Siçan görür ki, onun qarşısında duran heyvanın bədənindən yanlara doğru iki böyük çıxıntı var. Öz-özünə deyir:
- Yazıq heyvan! Yəqin hansısa xəstəlikdən əziyyət çəkir.
Qağayı da görür ki, Siçan gözlərini onun qanadlarına zilləyib, o da öz-özünə pıçıldayır:
- Yazıq heyvan! Yəqin vəhşi heyvanlar ona hücüm edib qanadlarını qırıb , özünü də kar ediblər.
Bu kar, qanadı “talan edilmiş” heyvana yazığı gələn Qağayı Siçanı dimdiyinə alıb göylərə qaldırır. Göyün ənginliklərində uçan Qağayı düşünür ki, yazıq heyvan qanadı olduğu vaxtları xatırlayıb sevinəcək.
Siçanı dimdiyində göyə səyahətə aparan Qağayı sonda Siçanı gətirib götürdüyü yerə qoyur.
Qağayının dimdiyində Siçan göyə səyahət edib, yerə hündürlükdən baxmışdı.
Ancaq zaman keçdikcə o özünün Siçan olduğuna inandı, ona elə gəldi ki, həyatında baş vermiş o möcüzə sadəcə bir yuxuymuş...
2. ƏCDADLARININ SÜMÜYÜ
İspaniyada əcdadları ilə fəxr edən bir kral varmış. Bu kral kasıblara, zəiflərə qarşı öz qəddarlığı ilə tanınırmış.
Bir gün kral öz adamları ilə Araqon çölündə gəzirmiş. Neçə illər əvvəl bu çöllərdə baş verən bir döyüşdə o, atasını itiribmiş. Kral görür ki, bir yaşlı kişi çölün düzündə bir qalaq sümük yığıb.
- Burda nə edirsən? - kral kişidən soruşur.
Qoca deyir:
- Əlahəzrət! Mən eşitdim ki, bu gün siz-kral Həzrətləri adamlarınızla bura gələcəksiniz, ona görə də rəhmətlik atanızın sümüklərini tapıb sizə hədiyyə etməyi qərara aldım.. Amma nə qədər axtarsam da, atanızın sümüklərini tapa bilmirəm. Çünki sizin atanızın sümükləri də kasıbların, dilənçilərin sümükləri ilə eynidir.
3. DƏVƏLƏRİN PULUNU İKİQAT ÖDƏYƏN
Dəvə alverçisi bir kəndə gəlir və dəvələri çox aşağı qiymətə satır. Hoosep adlı bir kişidən başqa hərə bir dəvə alır.
Bir müddət keçəndən sonra kəndə başqa dəvə alverçisi gəlir. Amma bu alverçi dəvələri çox baha qiymətə satır. Bu dəfə yalnız Hoosep o kişidən dəvə alır. Bunu görən dostları onu danlayıb deyirlər:
- Keçən dəfəki alverçi dəvələri çox ucuz satırdı, lap su qiymətinə. Amma sən onda dəvə almadın. Bu dəfə isə o dəvələrin ikiqat qiymətinə dəvə alırsan.
Hoosep cavab verir:
- Həmin o ucuz dəvələr mənimçün çox bahaydı, çünki o vaxt çox az pulum vardı. Bu dəvələrin qiyməti sizə baha görünə bilər, amma onlar mənə görə çox ucuzdur. Çünki indi pulum çoxdur.
4. CƏNNƏTDƏ SÖHBƏT
Əbd Mübarək Məkkəyə ziyarətə yola düşəcəyi günlərin birində yuxuda görür ki, Cənnətdədir və iki mələyin söhbətini eşidır.
Mələklərdən biri o birindən soruşur:
- Bu il müqqədəs şəhərə neçə ziyarətçi gəlmişdi?
İkinci mələk cavab verir:
- Builki ziyarətçilərin sayı altı yüz min nəfər idi.
Birinci mələk:
- Bəs onlardan neçəsinin ziyarəti qəbul olundu?
İkinci mələk:
- Heç birinin. Amma Bağdadda Əli Müfiq adlı bir çəkməçi ziyarətə gələ bilməsə də onun ziyarəti qəbul olundu. Onun qazandığı savab altı yüz min ziyarəçinin arasında bölüşdürüldü.
Əbd Mübarək yuxudan durub çəkməçi Əli Müfiqin yanına yollanır, yuxusunu ona danışır.
Əli Müfiq göz yaşı içində deyir:
- Çox çətinliklə, çox qurbanlar bahasına 350 qara qəpik toplamışdım. Məkkəyə yola düşməyə hazır idim ki, qonşularımın ac olduğunu gördüm. Topladığım qəpiklərimi qonşularım arasında bölüşdürdüm, Məkkəyə ziyarətə getməkdən vaz keçdim.
5. AYAQQABILAR
Sovet İttifaqının süqutundan sonra Belçikanın ayaqqabı şirkətlərindən biri Rusiyaya iki nümayəndəsini göndərir ki, bu ölkədə məhsullarının satılıb-satıla bilməyəcəyi imkanları öyrənsinlər. Tezliklə nümayəndələrin hər ikisindən xəbər gəlir.
“Burda heç kəs Qərb ayaqqabıları geyinmir. Biz burda fabrik açası olsaq ağır itkilər verib ziyan çəkərik.”- birinci nümayəndə belə yazır.
İkinci nümayəndə isə belə yazır:
“Burda heç kəs Qərb ayaqqabıları geynmir. Əgər biz burda fabrik açası olsaq bu ölkəyə yeni dəb gətirib bütün məhsularımızı sata bilərik.”
6. İKİ DAMCI YAĞ
Bir tacir xoşbəxtlyin sirrini öyrənmək üçün oğlunu müdriklərin müdrikinin yanına yolladı. Gənc oğlan düz qırx gün səhrada gəzib-dolaşandan sonra bir saraya gəlib çatdı. Sarayın qarşısında çoxlu adamlar toplaşmışdı. Həmin sarayda gənc oğlanın axtardığı müdrik yaşayırdı.
Necə deyərlər, gənc oğlan axtardığı müdrik adamı görmək ümidiylə otağa girdi. Otağa tacirin biri girib biri çıxırdı. Bir tərəfdə adamlar söhbətləşir, bir tərəfdə orkestr həzin musiqi çalırdı. Otaqda bir stol vardı ki, onun da üstündə dünyanın ən ləziz yeməkləri düzülmüşdü.
Müdrik adam hər bir tacirlə birbəbir söhbət edirdi, buna görə də iki saat gözləyəndən sonra onun da növəbəsi çatdı.
Cavan oğlan gəlişinin səbəbini dedi, müdrik adam da səbrlə ona qulaq asandan sonra dedi ki, indi onun xoşbəxtliyin sirrini izah etmək üçün vaxtı yoxdur. Beləliklə də müdrik adam gənc oğlana təklif etdi ki, iki saatdan sonra gəlsin, bu vaxt ərzində sarayı gəzib dolaşsın.
- Səndən bir xahişim var. Sarayda gəzərkən bu çay qaşığını da özünlə götür, qoyma yağ tökülsün. - bunu deyib müdrik adam gənc oğlana bir çay qaşığı verdi və qaşığa iki damcı yağ tökdü.
Gənc oğlan otaqdan çıxıb pilləkənlərlə sarayın o baş-bu başına getdi. Amma gözünü qaşıqdan çəkmirdi. İki saat keçəndın sonra o müdrik adamın yanına qayıtdı.
- Deməli belə, cavan oğlan, sarayın yemək otağındakı Fars qobelenlərini gördünmü? Dünyanın ən bacarıqlı bağbanının 10 il vaxt sərf edib yaratdığı bağımı gördünmü? Kitabxanamdakı perqament üzlü kitabları gördünmü?
Həyəcandan utanan oğlan etraf edir ki, o bunların heç birini görməyib. O deyir ki, onun bütün fikri qaşıqdakı yağda olub ki, ona etibar edilmiş yağı dağılmağa qoymasın.
- Elə isə geri qayıt, get mənim möcüzə dünyamı təzədən gəz. Kiminsə evini görmədən ona etibar edib inanmaq olmaz- müdrik adam deyir.
Cavan oğlan rahat nəfəs alıb, qaşığı da götürüb otaqdan çıxır, sarayı gəzib dolaşır. Bu dəfə o gördüyü hər şeyə - tavanda, divarlardakı şəkillərə diqqət verir. O möcüzəli bağı görür, sarayın əıtrafındakı dağlara baxır, rəngarəng güllərə tamaşa edir. Müdrik adamın yanına qayıdanda cavan oğlan gördükləri haqda bir –bir məlumat verir.
- Bəs mənim sənə etibar etdiyin o iki damcı yağ hanı?- müdrik adam cavan oğlandan soruşur.
Əlindəki qaşığa baxan oğlan görür ki, qaşıqdakı yağ dağılıb.
- Mən sənə yalnız bir məsləhət verə bilərəm. Xoşbəxtliyin sirri dünyanın gözəlliklərinə tamaşa edərkən əlində tutduğun qaşıqdakı iki damcı yağı unutmamaqdadır. - müdriklərin müdriki deyir.
7. KİMİN NƏYİ VARSA...
Bir müdrik Akbar kəndinə gəlir, amma heç kim ona əhəmiyyət vermir. Bir neçə gəncdən başqa müdrik heç kim üçün maraq kəsb etmir. Əksinə, kəndin sakinləri iztehza edib, onu dolayırlar. Bir gün müdrik öz şagirdləri ilə kəndin ən böyük yolundan keçirmiş. Bu vaxt bir neçə qadın və kişi müdriki təhqir etməyə başlayır. Müdrik onlara yaxınlaşıb onu təhqir edənlərə alqış edir. Həmin adamlar çıxıb gedəndən sonra şagirdləri müdrikə irad tutub deyirlər:
- Onlar ağızlarına gələni sizə dedilər, siz isə onlara xoş söz dediniz.
Müdrik şagirdlərinə belə cavab verir:
- Bizim hər birimiz nəyimiz varsa, onu da başqalarına təklif edirik.
8. SƏNİN BARƏNDƏ NƏ DEYƏCƏKLƏR
Abin-Alsar balaca uşaq olanda təsadüfən atasıyla dərviş arasında olan söhbəti eşidir:
- İşində ehtiyatlı ol.Gələcək nəsillərin sənin barəndə nə deyəcəklərini də düşün!- dərviş deyir.
- Nə? Mən öləndə hər şey bitəcək, haqqımda kimin nə deyəcəyinin mənə dəxli yoxdur.
Abin-Alsar bu söhbəti heç vaxt unutmur. Bütün həyatı boyu yaxşılıq etməyə çalışır, insanlara kömək edir, insanlara münasibətiylə başqalarına nümunə olur.
O öləndə yaşadığı şəhərin vəziyyətini yaxşılaşdıran çoxlu sayda əməlləri qalır.
Başdaşında isə aşağıdakı epitafya həkk olunur:
“Ölümlə sona çatan həyat yaxşı yaşanmamış həyatdır.
9. ALLAHI RAZI SALMAĞIN YOLU
Bir dəfə bir nəfər abbatın yanına gəlib Allahı razı salmaq üçün ən yaxşı məsləhət istəyir.
- Qəbirstanlığa get və ordakı ölüləri təhqir et,- abbat məsləhət verir.
Həmin adam abbat dediyi kimi də edir, o biri gün təzədən onun yanına qayıdır.
- Ölülər sənə cavab verdilərmi?- abbat ondan soruşur.
Həmin şəxs deyir:
- Yox, heç nə demədilər.
- Elə isə bu dəfə get ölüləri təriflə,- abbat deyir.
Həmin şəxs deyilənə əməl edir. Elə həmin gün yenidən abbatın yanına qayıdır. Bu dəfə də abbat ondan soruşur ki, ölülər ona cavab verib, ya yox.
- Yox, ölülər heç nə demədilər.
- Allahı razı salmaq üçün sən də ölülər kimi hərəkət et. Adamların təhqirinə, tərifinə əhəmiyyət vermə. Yalnız bu yolla həyatda öz yolunu kəşf edə bilərsən, -abbat deyir.
İngiliscədən tərcümə etdi: Sevil Gültən